Moerdijk brengt vleermuis, huismus en gierzwaluw in kaart

Geplaatst: 20-4-2023

Foto door Marcel Otterspeer

Lopend met een notitieblok of op de fiets met een ‘batdetector’: de komende maanden speuren onderzoekers in Moerdijk naar huismussen, gierzwaluwen en verschillende soorten vleermuizen. Ze brengen in kaart waar deze beschermde dieren hun nesten en verblijfplaatsen hebben. Dat overzicht maakt het makkelijker om ze te beschermen én versimpelt tegelijkertijd de procedures voor (ver)bouwprojecten.

Vleermuizen, huismussen en gierzwaluwen zijn zogenoemde gebouwbewonende soorten. Ze komen in heel Moerdijk voor. Maar juist doordat deze soorten vaak vlakbij mensen verblijven, gaat het regelmatig mis. Wie bijvoorbeeld gaat bouwen, bomen kapt of de spouwmuren van zijn huis isoleert, kan onbedoeld de verblijfplaatsen vernielen of zelfs dieren doden. Dat maakt het moeilijker voor de soort om te overleven en het is dan ook een overtreding van de Wet natuurbescherming. Daarom brengt de gemeente Moerdijk ze in kaart en stelt een soortenmanagementplan op.

Win-winsituatie

Wethouder Bennie Blom, die onder meer duurzaamheid in zijn portefeuille heeft: “Bouwen en verduurzamen juichen we toe. Tegelijkertijd willen we deze kwetsbare soorten beschermen. Als het soortenmanagementplan straks klaar is, kun je als bouwer of huiseigenaar eenvoudig zien waar huismussen, gierzwaluwen of vleermuizen zitten en welke maatregelen je moet nemen om je project uit te voeren zonder dat je ze verstoort. Wie een bouwproject wil starten of bijvoorbeeld gevels wil isoleren, moet op dit moment zelf ecologisch onderzoek laten doen. Voor vleermuizen duurt dat maar liefst een jaar. Met het soortenmanagementplan is dat straks voor deze soorten niet meer nodig. Daardoor wordt de procedure korter en eenvoudiger. Dat is winst voor mens en dier.”

Algemene ontheffing

Met het soortenmanagementplan als basis en onderbouwing kan de gemeente Moerdijk een generieke ontheffing van de Wet natuurbescherming aanvragen voor vleermuizen, de huismus en de gierzwaluw bij de provincie Noord-Brabant. Als de provincie die ontheffing verleent, is een losse ontheffing niet langer nodig voor elk project of elke bouwklus. Aan de ontheffing zijn voorwaarden verbonden: maatregelen die je bij een project moet nemen en die ervoor zorgen dat er geen dieren doodgaan en dat er nieuwe verblijfplaatsen en nestmogelijkheden komen.

Specialistenwerk

Achterhalen waar die huismus of gierzwaluw precies nestelt, is zo makkelijk nog niet. In de schemering een vleermuis volgen is nog lastiger – zeker als je ook nog moet vaststellen welke vleermuissoort het precies is. Daarom voeren ervaren onderzoekers van het bureau Regelink Ecologie & Landschap het werk uit. Voor de vleermuizen gebruiken ze een zogenaamde batdetector. Op basis van het geluid dat het dier maakt, kan de ecoloog achterhalen welke soort het is.

Van april tot oktober lopen en fietsen de onderzoekers door de gemeente. Naar verwachting is het soortenmanagementplan begin 2024 klaar en kan ontheffing worden aangevraagd bij de provincie. Later dat jaar kan het plan al worden gebruikt door iedereen die gaat bouwen of verduurzamen in Moerdijk.