Ga naar de inhoud

15 september 2025 – Verslag Stadstafel Willemstad

Datum:15 september 2025 van 19:30 tot 21:30
Locatie details:Buurthuis Irene
Aanwezig:Voorzitter Stadstafel

Verslag

Een avond vol realisme en gemeenschapskracht op de Stadstafel

Ondanks het onstuimige herfstweer was de zaal voor de Stadstafel van 15 september goed gevuld. De avond kenmerkte zich door een realistische en soms kritische ondertoon, waarbij zowel de complexiteit van grote projecten als de onmiskenbare kracht van de Willemstadse gemeenschap centraal stonden. Vanuit de Stadsraad werd de dubbelrol van belangenbehartiger en neutrale procesvoorzitter helder uiteengezet. De gemeente gaf toelichting op de uitdagingen en kansen rondom de Centrumvisie en het vergroeningsplan, terwijl de voortgang van projecten als Bastion Groningen en de Vestingwerken de complexiteit van de praktijk toonde.

Tegelijkertijd lieten diverse burgerinitiatieven – van het Oogcafé tot de samenwerking met het Markland College – zien dat de energie en het commitment om Willemstad mooier en leefbaarder te maken onverminderd groot zijn.

De Stadstafel bevestigde zich opnieuw als hét platform waar inwoners, gemeente en initiatieven elkaar ontmoeten en samenwerken aan de toekomst van Willemstad.

Noteer alvast in uw agenda: de volgende Stadstafel staat gepland op maandag 15 december.

Samenwerken in Willemstad: Twee rollen, één doel

  • Aanleiding: Dit punt staat op de agenda naar aanleiding van vragen van inwoners die per e-mail  vroegen over uitleg wat het verschil is tussen de Stadsraad Hart voor Willemstad en de Stadstafel.
  • Toelichting op rollen: Er werd een uitgebreide toelichting gegeven op de dubbelrol die Hart voor Willemstad sinds 2018 vervult, een constructie die destijds op voorstel van de vereniging formeel door de gemeente is geaccepteerd. De recent gemaakte nieuwe samenwerkingsafspraken met de gemeente Moerdijk helpen om deze rollen nog helderder te definiëren en effectiever in te vullen. De twee rollen zijn:
    • De Stadsraad: Dit is de vereniging Hart voor Willemstad, de partijdige belangenbehartiger die opkomt voor de leefbaarheid van Willemstad. In deze rol neemt de Stadsraad stelling (zoals bij het bezwaar Bovensluis), start eigen initiatieven (zoals het Tiny Houses project) en geeft gevraagd en ongevraagd advies. Dit wordt gezien als de kerntaak van de vereniging. De gesprekspartners vanuit de gemeente zijn hierbij de inhoudelijke specialisten.
    • De Stadstafel: Dit is het neutrale, openbare platform voor dialoog tussen de gemeenschap en de gemeente. Het bestuur van Hart voor Willemstad vormt hier het bestuur van en treedt op als de onpartijdige, faciliterende voorzitter die het proces bewaakt. De gesprekspartner vanuit de gemeente is hierbij de gebiedscoördinator.
  • Oproep en conclusie: Er werd met klem benadrukt dat het succes van beide rollen – en daarmee de invloed van Willemstad – volledig afhankelijk is van de betrokkenheid en het commitment van de inwoners. Zonder actieve deelname kunnen initiatieven niet worden opgepakt. Daarom werd een dubbele oproep gedaan:
    • Neem deel: Kom naar de Stadstafels om geïnformeerd te blijven, mee te denken en je stem te laten horen en deel te nemen in werkgroepen.
    • Word lid: Om de slagkracht van de Stadsraad als belangenbehartiger te vergroten, werden aanwezigen uitgenodigd lid te worden voor €7,50 per jaar per huishouden. Meer leden betekent meer gewicht in de gesprekken met de gemeente.

Centrumvisie Willemstad

Een toelichting op de ontwikkeling van de Centrumvisie voor Willemstad werd gegeven door Niels Quispel, programmamanager vitale centra & lokale bedrijventerreinen bij de gemeente Moerdijk. Dit traject loopt parallel aan het op te stellen Programma Toerisme & Recreatie.

  • Proces: De afronding van de visie en de besluitvorming worden verwacht in het vierde kwartaal van 2025.
  • Proces en samenstelling kopgroep: Voor de visie is een kopgroep geformeerd die het proces volgt en actief meedenkt. Deze groep bestaat uit vertegenwoordigers van de Stadstafel, de haven, lokale horeca en winkeliers, de Heemkundekring, de Koepelkerk, een centrummanager en bewoners van zowel binnen als buiten de vesting.
  • Eerste inzichten: De eerste bijeenkomst van de kopgroep op 20 mei 2025 leverde een aantal belangrijke inzichten op:
    • Erfgoed is de grootste kracht van Willemstad, maar vraagt om een betere balans tussen behoud en beleving.De groeiende woonfunctie in de vesting verandert het straatbeeld en zet druk op het voorzieningenniveau.Het beperkte winkelaanbod biedt kansen voor gerichte versterking (o.a. een drogist), met name in de Voorstraat.Toerisme is economisch essentieel, maar de verblijfsduur kan worden verlengd door meer beleving en spreiding van het aanbod.
    • Bereikbaarheid is redelijk, maar parkeren in het hoogseizoen en de verkeersveiligheid voor fietsers en voetgangers blijven een uitdaging.
  • Interactie en oproep voor participatie: De presentatie leidde tot veel interactie en vragen vanuit de zaal over de diverse thema’s. De vragen werden deels beantwoord, waarbij werd benadrukt dat de avond vooral bedoeld was om te informeren en te mobiliseren. Het hoofddoel van de presentatie was dan ook om alle inwoners en belanghebbenden op te roepen om deel te nemen aan de cruciale meedenksessie waar dieper op alle onderwerpen ingegaan zal worden.
    • Datum en tijd: Maandag 29 september, inloop vanaf 19:00 uur, start programma om 19:30 uur.Locatie: Mauritshuis, Willemstad.
    • Doel: Na een plenaire start in gesprek gaan over de diverse opgaven en de ambitie voor de toekomst van het centrum.
  • Proces: De afronding van de visie en de besluitvorming worden verwacht in het vierde kwartaal van 2025.

Bastion Groningen & Oostbeerverbinding

  • Toelichting: Namens de klankbordgroep gaf Stadsraad-bestuurslid Martin Buil een toelichting op de voortgang van het project Bastion Groningen en de uitbreiding daarvan.
  • Projectuitbreiding: Het college van B&W heeft ingestemd met het uitbreiden van het project met een wandel- en fietsverbinding tussen de vesting en de Oostdijk. Hiervoor is extra krediet beschikbaar gesteld en de opdracht voor een schetsontwerp, kostenraming en haalbaarheidsonderzoek is gegund aan bureau IPV Delft. Een eerder onderzocht plan voor een trekpontje is na een negatief veiligheidsoordeel komen te vervallen.
  • Voortgang en uitdagingen: Het ontwerpproces wordt bemoeilijkt door twee grote uitdagingen: de verbinding doorkruist een primaire waterkering, wat nauwe afstemming met Waterschap Brabantse Delta vereist, en de historische waarde van de Oostbeer vraagt om goedkeuring van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Recente gesprekken met beide instanties hebben de uitgangspunten voor het verdere ontwerptraject helder gemaakt.
  • Planning: Het schetsontwerp voor de Oostbeerverbinding zal, samen met het ontwerp voor Bastion Groningen, op de Stadstafel van 15 december 2025 worden gepresenteerd. De behandeling in de gemeenteraad is echter vertraagd naar het tweede kwartaal van 2026 vanwege een tekort aan personele capaciteit bij de gemeente.
  • Oproep: Aanwezigen werd gevraagd om eventuele aandachtspunten voor het ontwerp binnen twee weken door te geven aan de klankbordgroep via info@hartvoorwillemstad.nl.

Vergroening Willemstad

  • Toelichting: Marty Braat (gemeente Moerdijk) en Roos (Buro Bol) presenteerden het vergroeningsplan. Dit plan is bijzonder, omdat het een directe uitwerking is van de intensieve samenwerking tussen de gemeente en de klankbordgroep Vergroening van de Stadstafel.
  • De kracht van participatie: van knelpunt naar concreet plan
    Het proces startte met een technische analyse door de gemeente, waarbij aan de hand van de 3-30-300-regel  (een richtlijn voor groen in de leefomgeving) de vergroeningsopgave voor Willemstad in kaart werd gebracht. Vervolgens heeft de klankbordgroep, bestaande uit betrokken inwoners, deze analyse vertaald naar de praktijk. Zij hebben knelpunten en kansen geïdentificeerd en zijn op inspiratietour geweest in andere steden.
    De ontwerpen die Roos van Buro Bol presenteerde voor o.a. de Koningin Wilhelminalaan en de Talingkreek zijn een directe vertaling van de wensen en de inspiratie die door deze klankbordgroep zijn aangedragen. Tijdens de pauze werd dit proces zichtbaar gemaakt op een grote poster, die toonde hoe de input van inwoners in eerdere fases is verwerkt tot de nu gepresenteerde oplossingen. Dit zorgde voor veel herkenning en een levendige discussie.
  • Doorbraak in financiering door constructieve samenwerking
    Ook de doorbraak in de financiering van het plan toont de waarde van een actieve gemeenschap. Stadsraad-bestuurslid Hans lichtte toe hoe de klankbordgroep op een cruciaal moment de politieke discussie heeft aangejaagd.
    Hun gerichte brief en de gevoerde overleggen vormden een belangrijk signaal en een essentiële steun in de rug voor de gemeenteraad. Dit heeft mede geleid tot het raadsbrede initiatiefvoorstel dat de impasse doorbrak en het budget van €1 miljoen vrijmaakte voor de uitvoering. Hans bedankte de leden van de werkgroep voor hun vasthoudendheid en hun constructieve bijdrage aan deze politieke oplossing.
  • Volgende stap: onderhoud
    Vanuit de zaal werd als belangrijk aandachtspunt meegegeven dat, naast nieuwe aanleg, ook het onderhoud van bestaand groen prioriteit verdient. Deze waardevolle input wordt meegenomen in het verdere overleg met de gemeente.

Tiny Houses Project “Hart voor de Toekomst van Willemstad”

  • Aanleiding en draagvlak: Dit agendapunt, toegelicht door Sietse Maat, presenteert de stand van zaken van het burgerinitiatief voor starterswoningen, dat na de Stadstafel van juni 2025 ontstond. Een peiling via De Ster in juli, met de vraag wie interesse had, wie wilde meedenken en wie maatschappelijk wilde investeren, resulteerde in veel respons. Binnen enkele weken meldden zich meer dan 40 huishoudens (starters en hun ouders), werd een werkgroep gevormd met expertise in o.a. recht en bouwmanagement, en toonden meerdere lokale investeerders hun bereidheid om te participeren. Daarmee kreeg het initiatief een breed maatschappelijk mandaat, gedragen door toekomstige bewoners, deskundigen én investeerders.
  • Plan en aanbod: De werkgroep heeft een gedetailleerd projectplan opgesteld. Het plan omvat de realisatie van circa 20 duurzame, permanent betaalbare koopwoningen op de locatie van het voormalige korfbalveld. Om de betaalbaarheid, ook voor toekomstige generaties, te borgen, wordt een constructie voorgesteld met een op te richten stichting, uitgifte in erfpacht, een kettingbeding en de inzet van de landelijke KoopStart-regeling. Het initiatief positioneert zich niet als een vraag, maar als een professioneel aanbod aan de gemeente om in partnerschap de woningnood voor starters aan te pakken.
  • Financiering: Het financiële model is ontworpen om met een relatief bescheiden gemeentelijke investering een significant veelvoud aan externe, nationale fondsen voor betaalbare koopwoningen te ontsluiten. Hiermee wordt de gemeentelijke bijdrage maximaal benut.
  • Uitdagingen en realisme: Er werd nadrukkelijk stilgestaan bij de realiteit en de uitdagingen, zoals besproken in een eerste gesprek met de gemeente. De locatie is complex vanwege de ligging direct aan een primaire waterkering (de dijk). Daarnaast is er een concurrerend initiatief voor een pumptrack op dezelfde locatie in onderzoek. De formele planologische procedure zal naar verwachting twee tot drie jaar in beslag nemen, en er moet rekening worden gehouden met een erkend capaciteitstekort bij de ambtelijke organisatie. De totale doorlooptijd van het project wordt daarom realistisch ingeschat op vier tot vijf jaar.
  • Oproep: De avond werd afgesloten met de herhaalde oproep aan de gemeenschap. Juist vanwege de lange en complexe weg die voorligt, blijft de behoefte aan geïnteresseerde toekomstige bewoners, mensen met expertise voor de werkgroep en potentiële (financiële) ondersteuning onverminderd groot. Aanmelden kan via info@hartvoorwillemstad.nl.

Vestingwerken Willemstad

  • Toelichting: Omgevingsmanager Heidi Galbraith gaf namens de uitvoerende partijen een gedetailleerde update over de status en planning van de Vestingwerken.
  • Status en planning:
    • De bestrating van de Bovenkade wordt afgerond.
    • Fase 4 (Rozemarijnstraat en Voorstraat) is gestart met de werkzaamheden aan kabels en leidingen, die naar verwachting tot eind oktober zullen duren.
    • Aansluitend start Fase 5, die tot eind december loopt. De ambitie is uitgesproken om de oneven zijde van de Voorstraat voor de kerstperiode gereed te hebben.
  • Communicatie: De communicatie met direct betrokkenen verloopt via brieven per fase en wekelijkse updates in de BouwApp. Specifiek voor ondernemers worden gesprekken gevoerd om de impact en bereikbaarheid te bespreken. Voor algemene vragen is er een wekelijks inloopspreekuur op woensdagochtend.
  • Reactie Hart voor Willemstad: Na de presentatie benadrukte Sietse Maat namens Hart voor Willemstad het grote belang van het project, maar ook de aanzienlijke impact die het heeft op de leefbaarheid. Hij sprak zijn waardering uit voor de huidige, intensieve communicatieaanpak. Tegelijkertijd benadrukte hij dat goed overleg en tijdige participatie met bewoners essentieel zijn en blijven. Als aandachtspunt werd de situatie rond het bouwdepot aan de Noordlangeweg aangehaald. Bewoners ervaren hier veel overlast en er zijn vraagtekens bij de wijze waarop het participatietraject hier is doorlopen. Er wordt gezocht naar een oplossing voor dit knelpunt.
  • Reactie vanuit de zaal: Vanuit de zaal werd de zorg geuit over het zware werkverkeer dat door de smalle straten van de vesting rijdt. Een inwoner benadrukte de noodzaak dat er niet te hard wordt gereden, gezien de kwetsbaarheid van de oude bebouwing waar schade door trillingen snel kan ontstaan. De aanwezige directievoerder van het project, Ad Marijnissen, gaf aan deze zorg zeer serieus te nemen en zegde toe dit direct te communiceren binnen het projectteam.

Initiatief: Oogcafé Willemstad

  • Toelichting: Namens initiatiefneemster Gemma Molewijk, een inwoonster van Willemstad met een visuele beperking, presenteerde Stadsraad-bestuurslid Hans van der Geest het nieuwe burgerinitiatief: het Oogcafé Willemstad. Hij benadrukte het grote maatschappelijke belang en sprak zijn waardering uit voor inwoners die dergelijke waardevolle initiatieven voor de gemeenschap opzetten.
  • Doel: Het Oogcafé is een laagdrempelige ontmoetingsplaats voor alle inwoners van de gemeente Moerdijk met een oogaandoening of visuele beperking. Het doel is om in een gezellige sfeer contact met lotgenoten te faciliteren, ervaringen uit te wisselen en informatie te delen over praktische onderwerpen zoals hulpmiddelen, mobiliteit en de toegankelijkheid van de openbare ruimte.
  • Samenwerking: Het Oogcafé is een burgerinitiatief dat wordt ondersteund door Surplus en de Oogvereniging Noord-Brabant.
  • Startbijeenkomst en oproep: Alle geïnteresseerden, inclusief partners en begeleiders, werden van harte uitgenodigd voor de eerste bijeenkomst, waar de persoonlijke ontmoeting centraal staat.
    • Datum en tijd: Maandag 30 september, van 19:00 tot 21:00 uur.Locatie: STEUNPUNT, Kerkring 40 in Willemstad.Kosten: Deelname is gratis.
  • Aanmelden en vervoer: Voor vragen of het regelen van vervoer kan contact worden opgenomen met Gemma Molewijk per e-mail: oogcafe.willemstad@gmail.com.

Korte updates

Havenfront

Een update werd gegeven over de status van het project Havenfront. Eerder dit jaar werd de Werkgroep Havenfront gevormd, bestaande uit dertien betrokken inwoners. Het doel van de werkgroep is om de plannen voor een hotel en twee woongebouwen aan de Lantaarndijk te beoordelen en een breed gedragen advies aan de gemeente uit te brengen.

De werkzaamheden van de groep werden echter kort na de oprichting opgeschort. De reden hiervoor was de introductie van nieuwe, aangescherpte landelijke wetgeving (Beleidsregels Grote Rivieren 2025), die de haalbaarheid van het project onzeker maakte. De ontwikkelaar moest eerst via een haalbaarheidsonderzoek aantonen of het plan nog uitvoerbaar was.

Recent is er weer beweging in het dossier. De gemeente is in gesprek met het ministerie in Den Haag om duidelijkheid te krijgen over de vervolgstappen. Om op deze ontwikkelingen voorbereid te zijn, heeft Hart voor Willemstad het initiatief genomen de werkgroep proactief te heractiveren. Na een peiling onder de leden is een voorbereidende kick-off bijeenkomst gepland op donderdag 25 september. Het doel is om, samen met de projectmanager van de gemeente, de werkgroep voor te bereiden op een effectieve start zodra het project een eventuele herstart krijgt.

Willemstad Oost

Er werd gesproken over de communicatieaanpak voor het project Willemstad-Oost. Daarbij werd de conclusie getrokken dat een zorgvuldig proces voor dit omvangrijke project vraagt om een communicatiestrategie met twee sporen:

  • Diepgaande informatiesessies voor direct belanghebbenden, om technische details en specifieke impact te kunnen bespreken.
  • Brede informatievoorziening via de Stadstafel, om álle inwoners van Willemstad op de hoogte te houden van de algemene voortgang en de hoofdlijnen.

Een signaal van een van de aanwezigen maakte duidelijk dat de afstemming en samenhang tussen deze twee communicatiesporen op dit moment nog niet voor iedereen helder is. Het bestuur van de Stadstafel heeft toegezegd hierover in overleg te treden met de gemeente. Het gezamenlijke doel is te komen tot een voor iedereen duidelijke communicatiekalender, zodat beide belangrijke communicatievormen elkaar versterken en alle inwoners optimaal geïnformeerd zijn.

Samenwerking Markland College

Er werd een nieuwe samenwerking aangekondigd tussen Stadsraad Hart voor Willemstad en het Markland College in Zevenbergen. Hart voor Willemstad zal dit schooljaar optreden als officiële opdrachtgever voor de ‘Meesterproef’ van het Technasium. Binnen dit prestigieuze afstudeerproject zullen getalenteerde havo- en vwo-leerlingen in teamverband werken aan een authentiek vraagstuk in Willemstad.
De concrete opdracht is een haalbaarheidsstudie en ontwerp voor een veilige fiets- en wandelverbinding langs de Hellegatsweg. Deze weg, een primaire toegangsroute voor de bijna 400.000 jaarlijkse bezoekers, kent een ‘ontbrekende schakel’ waar verschillende soorten verkeer elkaar direct tegenkomen. De leerlingen wordt gevraagd om als onafhankelijke onderzoekers de meest haalbare en overtuigende oplossing te onderzoeken, te analyseren en te ontwerpen, die past bij het landschappelijke karakter en duurzaam is. Het doel is om een professioneel en objectief fundament te leggen dat kan worden gebruikt in de verdere gesprekken met de gemeente over dit belangrijke veiligheidsthema.
Vanuit de Stadsraad werd na de toelichting benadrukt dat het nu tijd wordt dat deze veilige route er daadwerkelijk komt en dat de Stadsraad zich hier actief voor zal inzetten. Dit standpunt werd door de aanwezigen met unanieme instemming ontvangen, wat de breed gedragen wens vanuit de gemeenschap onderstreept om dit veiligheidsknelpunt zo snel mogelijk op te lossen.

Kogelvangers & Ons Bad

Er werd een korte update gegeven over de twee verenigingen die tijdens de vorige Stadstafel in juni uitgebreid hun toekomstplannen presenteerden.

  • v.v. Kogelvangers: Met betrekking tot de nieuwbouw van het clubgebouw is er momenteel weinig nieuws te melden. De vereniging is in afwachting van de aanbestedingsprocedure door de gemeente, die naar verwachting eind van de maand zal plaatsvinden. De oproep aan de gemeenschap voor steun in de vorm van zelfwerkzaamheid, sponsoring en acties blijft onverminderd van kracht.
  • Zwembad Ons Bad: Werd gefeliciteerd met een uitzonderlijk succesvol seizoen. Het zwembad, dat zijn 10-jarig jubileum als burgerinitiatief viert, noteerde een stijging in bezoekersaantallen van maar liefst 21%. De gesprekken met de gemeente over de verlenging van het 10-jarencontract verlopen positief, maar kennen enige vertraging door personele wisselingen. Een positieve ontwikkeling is dat zich een aantal nieuwe, enthousiaste vrijwilligers heeft aangesloten, wat een goede stap is in de gewenste bestuursverjonging.

Vraag & antwoord & afsluiting

Na afloop van de presentaties werd de rondvraag geopend. Er waren vooraf geen vragen via e-mail binnengekomen. Vanuit de zaal werden de volgende vragen gesteld:

  • Status verkeersplan: Op de vraag hoe het staat met het verkeersplan voor Willemstad, werd geantwoord dat dit proces momenteel stroef verloopt. De focus van de gemeente ligt nu primair op het in kaart brengen van de verkeersimpact van de grote, op handen zijnde ontwikkelingen zoals de komst van de MFA, de verplaatsing van v.v. Kogelvangers, Willemstad-Oost en het vakantiepark Bovensluis. Binnenkort vindt er een overleg plaats tussen de gemeente en de werkgroep om hierover af te stemmen.
  • Beroep Vakantiepark Bovensluis: Naar aanleiding van een vraag over het beroep tegen de vergunning voor het vakantiepark is de actuele status gedeeld. De Rechtbank heeft het proces officieel gestart door de stukken op te vragen bij de gemeente Moerdijk. De gemeente heeft nu vier weken de tijd om deze aan te leveren. Zodra deze stap is afgerond, zal de Rechtbank de verdere planning van de procedure bepalen. Gezien de gebruikelijke doorlooptijd van dergelijke procedures is de verwachting binnen de Stadstafel dat een inhoudelijke behandeling waarschijnlijk niet meer in 2025 zal plaatsvinden.
  • Afsluiting: De avond werd om 5 voor half 10 afgesloten, waarna de aanwezigen elkaar informeel konden ontmoeten onder het genot van een drankje.

De volgende Stadstafel vindt plaats op maandag 15 december 2025. We hopen u daar opnieuw te verwelkomen om samen verder te bouwen aan de toekomst van Willemstad.

De dialoog over Willemstad stopt niet na de Stadstafel. Heeft u ideeën, vragen of opmerkingen? Uw inbreng is altijd welkom. Laat het ons weten via info@hartvoorwillemstad.nl.